لجستیک چیست؟
اگر بخواهیم به تعریفی ساده و مختصر از لجستیک برسیم شاید بهتر است این‌طور بیان کنیم: لجستیک یعنی مدیریت فرایند جمع‌آوری، انبارداری و انتقال کالاهای مختلف به نقاط مختلف.
شاید همین تعریف ابتدایی، اهمیت لجستیک را در اقتصاد نشان دهد زیرا با اینترنتی شدن کسب‌وکارها، لجستیک تبدیل به یکی از اهرم‌های کلیدی آنها شده است. بعضی کسب‌وکارهای اینترنتی از سازمان‌های بیرونی لجستیک استفاده می‌کنند و بعضی از آنها بخش لجستیک مخصوص خود را دارند. البته جهان لجستیک محدود به همین چند سطر نیست. پس ادامه این مطلب را بخوانید.
لجستیک در ابتدا یک اصطلاح نظامی بوده است. این اصطلاح راه‌های ذخیره و جابه‌جایی تجهیزات نظامی را توصیف می‌کرد. عناصر اساسی یک لجستیک ساده عبارت است از:
بسته‌بندی، انبارداری، حمل‌ونقل، امنیت، استفاده از مواد و گردش اطلاعات.
البته هرکدام از این موارد پیچیدگی‌های مخصوص خود را دارد.
زنجیره تأمین چیست؟
شاید یکی دیگر از اصطلاحاتی که به گوش شما آشنا باشد زنجیره تأمین است. زنجیره تأمین در لجستیک به معنای مدیریت جریان مواد از نقطه مبدأ تا محل مصرف به‌منظور تأمین نیاز مشتری است؛ بنابراین چون هدف هر لجستیکی تأمین فوری و امن نیازهای مشتریان است این زنجیره به زنجیره تأمین مشهور شده است. زنجیره تأمین در هر صنعتی نقش مهمی دارد و می‌تواند عامل اتصال نقاط بسیار دور کره زمین به یکدیگر باشد.
مدیریت لجستیک
تخصیص مقدار مناسب از یک منبع در زمان مناسب مفهوم کلیدی مدیریت لجستیک است. مدیریت لجستیک طیف گسترده‌ای دارد و از نگه‌داری محصولات در شرایط مناسب تا زمان تحویل به مشتری دو سر این طیف هستند.
چون هدف زنجیره تأمین رضایت مشتری است مدیریت لجستیک باید مدام به دنبال بهبودی باشد. او برای بهبود و بالا آوردن رتبه کسب‌وکار خود در دنیای رقابتی لجستیک راه‌های مختلفی در پیش رو دارد. ازآنجاکه داده‌های تاریخی تجزیه‌وتحلیل می‌شوند مدیریت لجستیک می‌تواند از این اطلاعات برای بهینه‌سازی فرایندها استفاده کند.
یکی دیگر از راه‌های ارتقا، استفاده از سیستم‌های مدیریت حمل‌ونقل هوشمند است تا از اختلال‌های احتمالی جلوگیری شود.
روش‌های صحیح مدیریت لجستیک باعث صرفه‌جویی بسیاری در هزینه می‌شود و در نتیجه درآمد را افزایش می‌دهد.
لجستیک از دهه ۱۹۶۰ دگرگون شده است. زیرا افزایش نیاز شرکت‌ها و گسترش جهانی زنجیره تأمین، این حوزه را تخصصی‌تر کرده است. علاوه بر این عصر دیجیتال، باعث شده است رابطه مشتریان به طور مستقیم با صنعت لجستیک بیشتر شود و اغلب کسب‌وکارها نیاز به لجستیک برای انتقال خدمات یا کالا داشته باشند. رابطه مشتریان منجر به شفافیت بیشتر فرایند لجستیک شده است. همچنین به کاربران این احساس را می‌دهد که فرایند را تحت کنترل دارند.
انواع لجستیک
شناخت انواع لجستیک باعث می‌شود شناخت بیشتر نسبت به قلمرو پیچیده و خاص آن به دست بیاوریم. در ادامه درباره برخی از انواع مهم لجستیک بخوانید.
لجستیک معکوس
در این نوع لجستیک، کالا این دفعه از انبار به مبدأ برمی‌گردد و مسیر برعکس می‌شود. برای مثال این لجستیک برای پس گرفتن کالا یا امحا آن کاربرد دارد.
لجستیک سبز
در این نوع لجستیک، راهکارهایی برای جلوگیری از آسیب به محیط‌زیست نقش اصلی را دارند. برای مثال استفاده از حمل‌ونقل هوایی و حذف وسایل دودزا بخشی از وظایف لجستیک سبز است. این نوع لجستیک به دنبال فناوری‌های تازه است که از کربن برای سوخت خود استفاده نکنند.
لجستیک اضطراری
اگر در تولید کالا تأخیری صورت بگیرد باید در انتقال آن زمان جبران شود. لجستیک اضطراری در چنین مواردی با افزایش سرعت به کار می‌آید.
لجستیک تولید
وقتی در یک کارخانه دستگاه‌ها و منابع، مواد موردنیاز خود را به‌موقع دریافت کنند سرعت تولید بالا می‌رود. لجستیک تولید در این مواقع کاربرد بالایی دارد.
لجستیک توزیع
متداول‌ترین نوع لجستیک است که با مشتریان سروکار دارد و پس از تولید و از انبار آغاز می‌شود.
لجستیک کسب‌وکار
این لجستیک وقتی راه افتاد که کسب‌وکارهای زیادی به‌خصوص از نوع اینترنتی، نیاز داشتند تا کالا را به مشتریان برسانند. فرقی نمی‌کند کسب‌وکار از لجستیکی بیرون سازمان استفاده کند (طرف سوم) یا خود لجستیک داشته باشد. اهمیت این لجستیک انتقال کالا در زمان درست و سریع و به جای درست است. این نوع لجستیک شاید امروز استفاده بیشتری دارد.
خیلی عالی.